Topnatuur in Beerze

Natura 2000

De soortenrijkdom in Europa gaat al jaren achteruit. Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Doelstelling van Natura 2000 is het verlies aan soorten planten en dieren te stoppen en te herstellen. Zo willen we voorkomen dat de natuur steeds eenvormiger wordt.

Kamduin

Natuurgebied Beerze is aangewezen als beschermd gebied vanwege het oude eikenbos op de kamduin en levend hoogveen met natte heide. Bovendien is er veel variatie in landschapstypen en biotopen, waar veel verschillende soorten planten en dieren zich thuisvoelen. Een terrein om zuinig op te zijn dus!

Beheer

Landschap Overijssel beheert het natuurgebied en heeft de afgelopen jaren allerlei herstelmaatregelen uitgevoerd. Zo heeft het stuifzand ruimte gekregen en is het watersysteem op orde gebracht. "Ook proberen we via begrazing door geiten de bebossing van tegen te gaan", aldus beheerder Evert Dijk.

Beheer Landschap Overijssel

Rauw gekras

Het prachtige rauwe geluid - zwaarder dan dat van de kraai - de wigvormige staart en de trage vleugelslag van de grote zwarte vogel maken het duidelijk; hier leven raven. De raaf is ongeveer even groot als een buizerd en een alleseter met een voorkeur voor aas, insecten, en larven.

Niet geliefd

De raaf is een mythische vogel. Door zijn uiterlijk, intelligentie en de volksverhalen is de raaf ooit tot uitroeiing vervolgd in Nederland. Sinds de jaren '70 van de vorige eeuw is de raaf met een opmars bezig. Maar met zo’n 100 broedparen in Nederland, staat de soort nog altijd op de rode lijst.

Stuifzand in Beerze

Hier zie je één grote zandvlakte. Die is ontstaan doordat de mens in de middeleeuwen bos kapte waardoor de wind vrij spel had en het zand op de bodem ging stuiven. Heel Beerze dreigde onder het zand te raken. Om dat te voorkomen, plantten de Beerzenaren bos om het zand vast te leggen.

Bijzondere natuur

Op een paar plekken bleef het zand gelukkig stuiven. En dat levert bijzondere soorten planten en dieren op die we nu koesteren! Kijk eens naar de grillige vliegdennen die meer dan 140 jaar oud zijn. Helaas staan die bijzondere soorten nu onder druk; vermesting en verdroging vormen een bedreiging.

Breekbaar

Tegenwoordig is er nog slechts zo'n 4 hectare stuivend zand aanwezig. Zand met daarop bijzondere korstmossen, buntgras, zandspurrie, jeneverbesstruwelen en struikheide. Als je goed kijkt zie je aan de randen van het stuifzand een breekbaar laagje vegetatie.

Inheemse loofbomen

Om de effecten van verdroging te verminderen, neemt Landschap Overijssel allerlei herstelmaatregelen. Zo wordt naaldbos geleidelijk vervangen door de aanplant van inheemse loofbomen zoals eiken, die minder water verdampen. Meer weten? Lees meer over ons beheer.

Beerze: Landschap Overijssel

Uniek

Op de overgang van bos naar stuifzand woont een uniek diertje dat in Nederland alleen in de bossen rond Ommen voorkomt. Het is de stronkmier die op zonnige plekken tegen oude stronken aan koepelvormige nesten bouwt. De soort is kwetsbaar.

Veeleisend!

Stronkmieren leven voornamelijk van de bladluizen in de bomen rondom hun nest. Van te veel of te weinig begroeiing houdt de stronkmier niet; hij stelt behoorlijk wat eisen aan zijn leefgebied. Daar houden we graag rekening mee in ons beheer, om de soort in stand te houden.

Zigzag

Een typische bewoner van de natte heide is de adder, Nederlands enige gifslang. De mooie zigzagtekening op de rug van de bruin tot grijsbruine adder is een typisch kenmerk van deze slang.

Zuinig

De adder gaat zo zuinig om met zijn energie dat hij aan nog geen 5 muizen per jaar genoeg heeft voor zijn voedselvoorziening. Het is trouwens geen toppredator want ook de adder zelf dient als voedsel voor bijvoorbeeld grote roofvogels.

Lees meer over de adder

Wattenbolletjes

In de zomer zie je hier prachtige witte wattenbolletjes boven het drassige land. Het is veenpluis. Het pluis is gebonden aan de natte, ietwat zurige omstandigheden zoals je die hier vindt. Je loopt hier langs een hoogveengebied dat zeer gevoelig is voor verdroging.

Vasthouden water

Landschap Overijssel neemt allerlei maatregelen om water in het gebied vast te houden. Zo zijn rond het gebied kades aangelegd, die ervoor zorgen dat het regenwater in het gebied blijft.

Hagelzakje

Een kleine watervogel met een pluizig kontje, de dodaars duikt steeds onder water om telkens op een verrassende plek weer boven te komen. Je kunt er uren naar kijken. Hij jaagt op waterinsecten.

'dot aars'

Het is de kleinste fuut van Nederland en genoemd naar zijn achterwerk ‘dot aars’. In andere streken wordt hij ook wel hagelzakje genoemd, naar de functie die hij - eenmaal dood - kon hebben voor jagers

Spons

Eén van redenen waarom Beerze is aangewezen als beschermd natuurgebied, is het levende hoogveen. Daarbij speelt veenmos een onmisbare rol. Als een spons neemt dit mos water op, vooral zuur en voedselarm regenwater. Zo groeit het veen (dat bestaat uit plantenresten) aan, tot boven het waterpeil!

Kleurig

Veenmos heeft nog een bijzondere eigenschap: de kleur kan variëren van donkerrood tot helder geel en alle tinten groen. De kleur is niet alleen afhankelijk van het soort veenmos, maar ook van de omstandigheden waarin het groeit. Meer weten?

Meer over veenmos

Snelle jager

Weer terug in het bos kun je - als je veel geluk hebt - één van de meest elegante zoogdieren van Nederland in de bomen zien klimmen. Het is de prachtige, koffiebruine boommarter met zijn lichtgele bef. Het is een kwetsbare en daarom beschermde soort.

Achtervolgen

De boommarter is het enige zoogdier dat in staat is een eekhoorn door de boomkruinen te achtervolgen en te vangen. Hierbij kan hij meterslange luchtsprongen maken.

Landschap Overijssel

Je bent op deze route te gast op terrein van Landschap Overijssel. Landschap Overijssel beschermt, beheert en ontwikkelt natuur & landschap met kwaliteit voor mens, plant en dier zodat het er goed leven is.

Help mee!

Help mee bij de bescherming en ontwikkeling van het landschap in Overijssel en het onderhoud van wandel- en fietsroutes, zodat je kunt blijven genieten van dit mooie, afwisselende Sallandse landschap! Wordt donateur van Landschap Overijssel.