Vanaf de 19e eeuw is dit gebied compleet op de schop gegaan toen het land werd ontgonnen. De oorspronkelijke natuurwaarden van de bovenloop in het Reestdal zijn nog het beste bewaard gebleven in het Schrapveen, Paardelanden en de Esbosjes Nolde. Kom eens gluren op de grens van Drenthe en Overijssel.
De route (14 km) start bij 'Het Kabouterwoud', Ommerweg 59, 7921 TB Zuidwolde. Alternatief startpunt: Rustpunt/B&B (horecakopje) in het buurtschap Nolde en Paardelanden. Lees in de POI 'Start' over het Ommetje 'Esbosjes Linde' (4 km). Route 14 km: Volg (pijl: bruin) vanaf knooppunt 67, 66, 65, 64, 63, 68, 36, 69, 27, 26, 70, 73, 28, 74, 85, 72, 71, 83 naar 67.
Een volledig gemarkeerde route (pijl: bruin) over (bos-/gras-/boerenland)paden en buurtwegen. Looprichting: volg routelijn en lees de instructies (i).
Ga vanaf de parkeerplaats "Het Kabouterwoud' / 'Het Nolderwoud' richting (foto)knooppunt 67 (i). Sla rechtsaf. Looprichting: volg de omhooglopende POI-nummering (14km). Inkorting en/of Ommetjes (oranje lijn): Lees onderweg de instructies (i).
In het veld staan genummerde wandelknooppunten (foto): in deze rondwandeling staan, bij een splitsing, een aantal knooppunten als (i) op de kaart van Landschap Overijssel.
Volg vanaf wandelknooppunt 67 (foto) de markering (pijl: bruin) naar 71, 83 richting 67. Eindpunt 'Het Kabouterwoud'. Een rondwandeling van circa 4 km over de Linderesch en door de zogeheten 'esbosjes' Nolde.
Samen met honderden vrijwilligers zet Landschapsbeheer Drenthe zich in voor het behoud van het cultuurhistorisch landschap in de provincie Drenthe. Dit doen we samen met overheden en (groene) partners waaronder ook Landschap Overijssel. Meer lezen over het Landschapsbeheer Drenthe?
Open deze linkElk type landschap, zowel in Drenthe als Overijssel, heeft zo zijn kenmerkende elementen: een houtsingel of houtwal, knotwilgen, een waterpoel of randen met bloemen en kruiden langs agrarische gebieden. Het unieke Reestgebied vertelt haar eigen verhaal... Ontdek het tijdens deze rondwandeling!
Landschapsbeheer OverijsselDe terreinen van Het Drentse Landschap geven een aardige dwarsdoorsnede van wat Drenthe aan natuur te bieden heeft. Van uitgestrekte heidevelden en bossen tot fraaie beekdalen en het aantrekkelijke kleinschalige cultuurlandschap rond de dorpen en op landgoederen rond riviertje de Reest. Meer weten?
Klik op deze linkDeze unieke ondernemersroute, opgesteld in 2013 door acht ondernemers in samenwerking met Tineke Poortman (gps routemaker) pronkte sinds 2015 als app-route bij Landschap Overijssel. Per januari 2024 onder beheer van Recreatieschap Drenthe; publicatie bij de website van Drenthe.nl onder routes.
Drente.nl (klik op de link)'Het Nolderwoud' was vroeger Kamp Linde. Het werd in 1940 gesticht als werkkamp voor werklozen. Zij hebben de bossen in deze omgeving aangeplant. Twee jaar later diende dit kamp voor opvang van Joden. Onder de link: Barak Linde wordt verbouwd tot expositieruimte.
WO2 geschiedenis in DrentheAan het einde van de tweede wereldoorlog werd dit voormalige kamp gebruikt voor opvang van evacués. De huidige eigenaars, Freek en Wilma Fieten, hebben in 1996 het terrein verbouwd tot een groepsaccommodatie, bungalowpark, hotelkamers, welness, restaurant en visvijver. (Visvijver, vooraf bespreken.)
Overnachten bij Het NolderwoudKnooppunt 67, Hooiweg (Dr): volg de juiste looprichting (pijl: bruin) via de omhooglopende POI-nummering. Voor het ommetje Linde volg je het doorsteekje (oranje stippellijn) richting 71.
Bospercelen die later in deze omgeving toegevoegd zijn, werden ingeplant met naaldhout of Amerikaanse eik. Omdat de 'moderne' boer zijn afrasteringspalen, timmerhout en hanenbalken van de handel betrekt, kunnen de bomen in de bosjes van Het Drentse Landschap tegenwoordig ongestoord oud worden.
Lees meer...Het is moeilijk te herleiden, maar je loopt nu nog steeds over het gedeelte van een oud schoolpad. Dit werd vroeger door de plaatselijke boerengezinnen intensief gebruikt tussen het buurtschap Nolde en Linde. Voordat het Nolderbosje werd aangeplant met jonge boompjes, werden aardappels verbouwd.
Nu: Vakantiewoning ‘Boerderij het Reestdal’ heeft een weids uitzicht en is gelegen op een particulier boerenerf. Toen (foto boven): hoe het ooit is geweest aan Nolderweg 5. Het huidige gastenverblijf (niet naar binnen gluren) is geschikt voor 8 personen en heeft 4 slaapkamers en een ruime woonkamer.
Lees meer...Buurtschap Nolde bestond rond 1800 uit vijf naast elkaar gelegen boerderijen met omringende esgronden (akkers). Op de lager gelegen gronden langs de Reest bevonden zich de wei- en hooilanden. Tot 1900 grotendeels in gebruik door de gemeenschappelijke heidevelden, waar schapen graasden.
Nolde ligt op het laatste puntje van de stuwwal richting Zuidwolde. De es van het gehucht lag als een soort schiereiland in het beekdal van de Reest. Je ervaart daar nu maar weinig meer van omdat in het landschap bosjes en boomsingels verschenen en de vergezichten verdwenen.
Vanaf knooppunt 64 naar links het erf op naar Rustpunt 'Achter 't Koeienpad'. Volg de markering (pijl: bruin) over het campingterrein. Voor de bosrand rechts en na hekje door het weilandpad (omheind) richting knooppunt 63 tot (i) 'Knooppunt 68 - Splitsing route'.
Rustpunt en B&B 'Achter 't Koeienpad', op het erf van het gelijknamige SVR Boerderijcamping is het gehele jaar geopend. Toiletgebruik volg het bordje.
Op dit punt kun je, achteromkijkend en recht voor je, goed zien dat het buurtschap Nolde hoog ligt. De es van dit gehucht lag als een soort schiereiland (kaart 1900) in het beekdal van de Reest. Je ervaart daar nu maar weinig meer van omdat overal in het landschap bosjes verschenen zijn. Open link.
Ommetje Drents LandschapDe terugtrekkende gletsjers (voorlaatste ijstijd) lieten grondmorene achter in de vorm van een laag keileem van wisselende dikte met daarop smeltwaterafzettingen. De Rug van Zuidwolde ligt 16 m +NAP. Over deze rug liep een oude verbindingsweg door het Reestdal via de Ommerschans naar het Vechtdal.
In de Middeleeuwen ontstond de nederzetting Zuidwolde te midden van uitgestrekte moerasgebieden. Op kleinere zandkoppen eromheen esgehuchten. Verandering geschiedde door de grootschalige verveningen vanaf de 17e eeuw op initiatief van de familie Van Echten. Hierdoor ontstonden nieuwe buurtschappen.
Hooilanden-route 14 km (knooppunt 68, 36, 69). Veel regenval, te nat gras richting Den Oosterhuis / Schrapveen? Deze tip!
Vanaf knooppunt 68 rechtdoor (oranje stippellijn) over Nolderweg tot de eerste wegsplitsing bij huisnr. 9. Volg de weg Schrapveen naar links. Vanaf huisnr. 7: vervolg de markering (pijl: bruin) van het regionale wandelnetwerk tot knooppunt 26, Linderweg.
Schouwpad-route (10 km) richting 26 (linksaf na de stuw). Tip: graspad goed begaanbaar bij droog weer (oranje stippellijn). Verderop, vanaf huisnr. 7 in het buurtschap Schrapveen, naar links weer de markering (pijl: bruin) van het regionale wandelnetwerk tot knooppunt 26.
In het gebied 'Nolderveld-Jodenvonder' bij Zuidwolde is in 2011 gestart met de omvorming van landbouwgronden tot natuur. Vroeger graasden hier de Limousinrunderen van stichting Het Drentse Landschap. Privéfoto routemaker: opgegraven stuk kienhout in het toen, net ontgonnen, gebied.
Voor dit gebied in de bovenloop van het Reestdal was - naast het herstel van de natuurwaarden en aanleg van ecologische verbindingen - waterberging als doelstelling geformuleerd. Het herstelproces vond plaats in overleg met o.a. het Waterschap Reest en Wieden. Beleef hedendaags de nieuwe natuur.
De lange afstandswandeling 'De Loop van de Reest' tussen Meppel en Hoogeveen vertelt circa 160 km het verhaal van de geschiedenis van het Reestdallandschap. Vrijwel nergens in Nederland vind je een beek die zo goed bewaard is gebleven als de Reest.
Lees meer over LAW (160 km)De hooilanden waren in het verleden belangrijk voor de gemeenschap. In de late middeleeuwen zijn de meeste hooilanden privébezit geworden, veel eerder dan de zogenaamde 'meenten' (gemeenschappelijke weilanden). Tegenwoordig worden de hooilanden beheerd door het Drentse en Overijsselse Landschap.
Hooilandenbeheer landschappenDe oorsprong van het grensriviertje Reest begint ten noorden van het veendorp Dedemsvaart bij het buurtschap De Tippe. Klik op de link en maak een reis met de stroming mee van de huidige laaglandrivier door het unieke beekdallandschap 'Het Reestdal'. Foto: Reestbrugje in Schrapveen.
Film: De Tippe tot RabbingeDe rijkdommen van Schrapveen, hedendaags een ontoegankelijk natuurreservaat aan de Drentse kant van het grensriviertje de Reest, heeft alles te maken met een unieke combinatie van hoogteligging, waterhuishouding en bodemopbouw. Deze drie factoren zorgen voor specifieke milieuomstandigheden!
Ecoloog van der Weele verteltOver de Reest ligt een aantal vonders (smalle bruggen van planken) die er vroeger voor zorgden dat de mensen aan de verschillende zijden van het grensriviertje de Reest, contact met elkaar konden hebben. Herstel van dit brugje 'Het Jodenvonder' was in 1997.
Verhaal mysterie JodenvonderDe naam 'Jodenvonder' zou zijn ontstaan nadat een joodse marskramer op deze plek in de Reest verdronk. Tussen de 17e en 20e eeuw trokken deze zogenaamde 'kiepkerels' door Noord-Nederland met hun koopwaar in een mand op de rug ('kiep' is Nedersaksisch voor mand).
Jodenvonder in oude luisterIn het voorjaar zien de hooilanden aan de Overijsselse kant van de Reest niet alleen geel van de dotterbloemen, maar ook laten de vele klepperende ooievaars (Eibers) van zich horen. Het paalnest, voorheen na de grensoversteek, staat sinds 2020 bij De Kruidenhoeve.
Vrijwilligers van de stichting Stork moeten bij het ringen van de jonge ooievaars hoog klimmen om ze te kunnen vangen. Vervolgens worden ze geringd, met een uniek nummer, op de begane grond en ook gewogen. De jongen vliegen na circa 9 weken uit. Je kunt het van dichtbij beleven bij 'De Lokkerij'.
Link naar 'De Lokkerij' (Dr)Voordat je de verrassende belevingstuin van beeldend kunstenaar Marie Louise Minke gaat bezoeken, graag even aanbellen bij de voordeur. In de ruimtelijke ateliertuin staan objecten die gemaakt zijn van natuurlijk materiaal dat voor een bijzondere sfeer zorgt.
Lees meerWanneer je op dit bruggetje staat, een van de vele in het Reestdal, heb je rechts zicht op de steeds smaller wordende Reest, stroomopwaarts richting de bron. Links, het natuurreservaat Schrapveen.
Over de ReestbruggetjesDe oorsprong van de bovenloop van de Reest ligt ten noorden van Dedemsvaart in het buurtschap De Tippe (Ov). De afgedamde rechte sloot bij de oorsprong wordt verrijkt met kwelwater en stroomt als een onbeduidend slootje richting Schrapveen en tot in de stad Meppel.
Beekdal van de Reest (Dr)De Reest ligt in (natuur)gebied Schrapveen-Nolderveld-Jodenvonder. Het grensriviertje de Reest kenmerkt zich door grote contrasten op korte afstand. Kleinschalig (boeren)landschap wordt afgewisseld met stuifduinen en (moerassige) hooilanden. O.a. de moerassprinkhaan voelt zich hier thuis.
Ecoloog v der Weele vertelt...In Nederland kennen we van oudsher het 'buurtschap' als naam voor een verzameling huizen of boerderijen zonder formele zeggenschap. Een 'buurschap' of 'boerschap' kent een andere betekenis: een gehucht waar de heer of boer zeggenschap heeft.
Lees meer(14 km): Richting knooppunt 27, Paardelanden.
Reservaat Schrapveen (kwetsbaar en niet toegankelijk) heeft vanwege haar moerassige hooilanden een grote natuurwaarde. De zeldzame planten vertellen stuk voor stuk iets over de plek waar ze groeien en worden daarom nauwlettend gevolgd door de beheerder Het Drentse Landschap. Klik op de link.
Leestekens van het landschapIn het Reestdal groeit een bijzondere plant die het gemis van de orchidee ruimschoots compenseert: 'Moeraskartelblad' (onderste foto: archief HDL). Deze plant bloeit in het voorjaar en houdt van de drassige, matig voedselarme grond van reservaat Schrapveen.
Moeraskartelblad op videoIn de gemeente Zuidwolde vormt het huidige Linde (Dr) het middelpunt van de buurtschappen Nolde, Schrapveen, Paardelanden en Vuile Riete. De buitenstreek van Linde grenst aan het Reestdalgebied. Van oorsprong is de naam 'Paardelanden' ontstaan uit het gebruik van gemeenschappelijke 'paardenweiden'.
Linde, het dorp dat wandeldePaardelanden 15 (Dr): ‘De Klomp’ biedt meer dan alleen een atelier of bed en breakfast. Vanaf april t/m oktober is ook het Rustpunt (selfservice met prijslijst) geopend.
Op het erf is een kleine boerderijwinkel (een selfservicepunt) waar kaas, zuivelproducten, lamsvlees en wat streekproducten te koop zijn. Dit punt is altijd geopend.
Bij het selfservicepunt, rechts in het gebouwtje voor het hek, kunnen de bestellingen worden afgehaald. Wij staan ook op sommige streekmarkten. Open de link.
Lees meer over De WolleSikLoop naar knooppunt 70 (Vuile Riete).
Ommetje Landgoed Linde: Maak vanaf knooppunt 73 een rondje over het landgoed via de knooppunten 28, 74, 85, 72 (over het vrijliggend fietspad op het viaduct) naar 71 (Ommerweg). Route inkorten? Vervolg de weg rechtdoor tot 71. Sla rechtsaf. Kies 83, 67, je komt bij het eindpunt 'Het Kabouterwoud'.
Landgoed Linde is een particulier bos, en in 2003 aangelegd. Gewezen boeren konden, met behulp van subsidie, hun groenlanden laten beplanten met jonge boompjes. Wilden zij een poel aanleggen, dat mocht wel, maar daar werd geen subsidie over verstrekt. Ieder jaargetijde vergde een andere vegetatie.
Wanneer je heel bewust over dit landgoed wandelt, dan ontdek je in elk seizoen wel iets verrassends. Je loopt in afwisseling van bos, poelen en open vlaktes en waar vele (bijzondere)planten en dieren zich thuis voelen. Speur en tuur in het rond.
Om de Sallandse Heuvelrug en het Drents Plateau beter met elkaar te verbinden, werd in 2012 ecoduct Stiggeltie gerealiseerd. De twee grote natuurgebieden werden op deze manier met elkaar verbonden zodat er uitwisseling kon ontstaan tussen planten en dieren aan weerskanten.
Natuurbeheer ecoducten (link)Door de aanleg van ecoduct Stiggeltie is de verbinding aan de zuidzijde van de N48 verbeterd. In het natuurgebied, dat in beheer is van Het Drentse Landschap, grazen ook vleeskoeien van de boeren.
Loop naar keuzepunt 83, Sjoert. Loop naar keuzepunt 67, Hooiweg. Looprichting: afhankelijk van de route!
Een groot deel van de bosjes op de Linderesch stammen van ver voor 1900. Met name in de periode dat de essen door fosfaatgebrek (‘ziekte der essen’) slecht produceerden, werden delen met eikenhakhout bebost. Deze bosjes waren nuttig als leverancier van geriefhout en voor de zogeheten Eekschillers.
Bij het eekschillen draaide het allemaal om de schors van de jonge eikenboom, want daar zat looizuur in. Dit looizuur werd gebruikt voor het leerlooien. Dit deed men meestal in het voorjaar, de sapstroom kwam dan sterk op gang en daardoor kon men de schors gemakkelijk van de stam losmaken.
Klik op link 'Het geheugen van Drenthe' en zoek in het archief op de gewenste (beeld) informatie. Er staat onder 'You tube - Drents Archief' ook een filmpje over het oude ambacht 'eekschillen'.
Het geheugen van DrentheOp en rond de stuwwal van Zuidwolde beheert Het Drentse Landschap verspreid liggende bosjes, maar ook enkele kleine akkers en wat schraallanden. Een waardevol, kleinschalige cultuurlandschap met bijbehorende karakteristieke natuurwaarden. Het bosgebied is rijk aan dierenleven, waaronder de das.
De das, panda van 't Reestdal?De ruigste delen van deze bosjes bieden een goede uitvalsbasis voor dassen. Er liggen grote familieburchten in het gebied. Wanneer dassen eenmaal ergens wonen, blijven ze het liefst er generaties lang zitten. Het gebied is rijk afwisselend, de dassen kunnen zo het hele jaar rond iets te eten vinden.
Bij horeca 'Het Kabouterwoud' kun je terecht voor een drankje. lunch en diner. Voor de kinderen is er veel te beleven, ook buiten in het bos. Klik op de link voor meer informatie.
Een aantal ondernemers uit het Reestdal, omgeving Linde/Nolde, Paardelanden (Dr) en Den Oosterhuis (Ov) laten u (sinds 2015) meegenieten op hun route.