Bij werkzaamheden in het Aamsveen is een bijzondere vondst gedaan: een oeroude boom. Het gaat om een stam van een grove den die naar schatting zo’n 7000 jaar oud is.
De boom kwam aan het licht tijdens werkzaamheden om de waterhuishouding in het Aamsveen te herstellen. De grove den groeide hier nog vóórdat het hoogveen zich ontwikkelde, in een periode lang vóór de Romeinse tijd.
Dat de boom zo goed bewaard is gebleven, is te danken aan het hoogveen. Na de laatste ijstijd, ongeveer zevenduizend jaar geleden, werd het klimaat warmer en natter. Hierdoor ontstonden op veel plekken moerassen. Doordat de bodem slecht water doorliet (gyttja-laag), bleef regenwater staan en ontstond een zuurstofarm milieu. Afgestorven planten verteerden nauwelijks en vormden veenlagen. Omdat er geen zuurstof bij kon komen, oxideerde of verrotte de boom niet en bleef hij eeuwenlang intact.
Veenmos
Hoogveen bestaat uit resten veenmos en wordt gevoed door regenwater. Het mos vormt dikke kussens die water vasthouden, waardoor de waterspiegel boven de lokale grondwaterstand kan uitstijgen. Dit voorkomt dat het veen uitdroogt. Op veel plekken is hoogveen in het verleden ontwaterd voor landbouw, met als gevolg dat het veen ging afbreken en verdween.
Hoogveenherstel
De afgelopen decennia was verdroging de grootste bedreiging van het hoogveen. Om die verdroging tegen te gaan is er zo’n 6.000 strekkende meter aan dammen om en in het veen aangelegd om het water daar vast te houden. Deze dammen functioneren als een ondergrondse dijk. De kern bestaat uit leem, die aansluit op de waterondoorlatende laag onder het veen, met daarboven een deklaag van lokaal gewonnen veen. Omdat het hoogveen hoogteverschillen kent zijn er zogenaamde compartimenten aangelegd met de dammen, die in hoogte verschillen. Met kleine stuwtjes kan het waterpeil zo worden ingesteld dat in elk compartiment de ideale waterstand voor de hergroei van veenmossen wordt bereikt.
Samenwerking over de grens
Het Aamsveen maakt deel uit van wat ooit een groot hoogveengebied was en zich uitstrekte aan beide zijden van de Nederlands-Duitse grens. Dwars door het gebied loopt de Nederlands-Duitse grens. Aan de Nederlandse zijde ligt het Aamsveen, aan de Duitse zijde ligt Hündfelder Moor. Samen vormen deze gebieden één hydrologisch systeem. Succesvol hoogveenherstel is daarom alleen mogelijk als maatregelen aan beide zijden van de grens op elkaar worden afgestemd. Landschap Overijssel werkt hiervoor samen met Duitse partners.
Lees hier meer over deze unieke samenwerking.
