Salland

De Lemelerberg

Lemelerberg
Lemelerberg   Foto Gonny Sleurink
52.45890604635192, 6.397465964264261

Stel je eens voor; een enorme gletsjer die vol kracht en zonder respect voor zijn omgeving zand en grind voor zich uitdrukt tot een bult van ongeveer 80 meter hoog ontstaat. Dat gebeurde zo’n 150.000 jaar geleden. Resultaat: de Lemelerberg. Op Europese schaal is de Lemelerberg zo bijzonder dat het een Natura 2000-gebied is. Het is met recht één van onze natuurparels en absoluut een bezoek waard, alleen of met je gezin!

Heidelandschap

Bij een heidelandschap denken we meestal aan een zee van heidestruiken die in augustus en september voor prachtige paarse vlakten zorgt. Maar een heidelandschap is meer dan dat; zandige plekken, kruidige stukken, heideakkertjes, jeneverbesstruwelen, vennen en bos wisselen de paarse heide af. Een heidelandschap is een cultuurlandschap, een landschap door menselijk handelen ontstaan. Een heidelandschap is een thuis voor bijzondere planten en dieren die je elders niet vindt. Een specifieke biodiversiteit die we graag in stand houden. Want de planten en dieren die hier leven, hebben nog maar weinig geschikt leefgebied in Nederland over. Wil je nog meer weten over het heidelandschap?

“Het is geweldig om beheerder te mogen zijn van de Lemelerberg. Er is altijd wat te doen en samen met vele anderen geniet ik iedere keer weer van een wandeling naar het hoogste punt!”
Hans Dijkstra, terreinbeheerder van de Lemelerberg
De Lemelerberg
De Lemelerberg  Foto Vladimirfotografie
De Lemelerberg
De Lemelerberg  Foto Vladimirfotografie
Zicht vanaf het hoogste punt op de Lemelerberg
Uitzicht over de Lemelerberg  Foto Wim van Dam

Door de mens gemaakt

Een heidelandschap is een cultuurlandschap, een landschap door de mens gemaakt. Honderden jaren geleden benutten bewoners dit landschap op allerlei manieren. Voor vee om te grazen, om heideplaggen te steken voor in de potstal, om maaisel te verzamelen dat aan het vee werd gevoerd en later om zand en grind van te halen. Vanaf de late steentijd werden grafheuvels opgeworpen en vanaf het einde van de 16e eeuw ging ook het handelsverkeer over de heide. Zwaarbeladen wagens maakten diepe karrensporen in de bodem.

De Lemelerberg

Help mee de Lemelerberg te beschermen

Doneren
Kiemende heide op de Lemelerberg

Natura 2000-proces

De Lemelerberg is zo bijzonder, dat Europa het heeft uitgeroepen tot een Natura 2000-gebied. En daar zijn we trots op! Dit betekent dat we de kans hebben om deze natuur duurzaam te herstellen en beschermen. We maken het gebied weerbaarder voor de toekomst zodat de kwetsbare planten en dieren - denk hierbij zeker ook aan de insecten! - er kunnen blijven leven en wij ervan kunnen blijven genieten. We zijn al een paar jaar bezig met het natuurherstel, dat we in verschillende rondes uitvoeren. Klik op de onderstaande link voor informatie over de stand van zaken van het natuurherstel.

De Lemelerberg

Behoud en uitbreiding van heide door schaapskudde

Ooit was de Lemelerberg een grote heidevlakte die volop werd begraasd. Naarmate de schapen verdwenen, kreeg de heide het steeds moeilijker. De afgelopen jaren is gezorgd dat voor de huidige plant- en diersoorten geschikte leefgebieden behouden blijven. Aan schaapskudden de eer om de berg te beheren.

Schapen op de Lemelerberg

Veluws Heideschaap

Het Veluws heideschaap kun je tegenkomen bij ons op de Lemelerberg. Het is een vriendelijk en rustig schapenras. Het schaap staat opvallend hoog op de poten en is meestal crèmekleurig al dan niet met bruine vlekken. De Veluwse heideschaap is een zeldzaam huisdierras. Momenteel zijn er 9 kuddes met Veluwse heideschapen. Hiervan zijn er acht in Gelderland en wij, als enige, in Overijssel. Er zijn ongeveer 1.800 ooien van dit ras is Nederland. Onder deze kuddes wisselen we elk jaar de krammen uit om inteelt te voorkomen. Deze heren uit andere kuddes zijn vanaf begin september mee geweest met onze dames. We laten ze ongeveer 34 dagen bij de kudde. Begin februari barst dan een ware geboortegolf los. Er worden dan zo'n honderd lammetjes geboren.

Lemelerberg, speelbos, lente 2022 (22)

Kom spelen in het hol van de leeuw

Kom spelen

Een biodivers heidelandschap

De natuur in Nederland heeft te lijden. Door bijvoorbeeld de hoeveelheid stikstof en ammoniak verzuurt de natuur en groeien heidevelden dicht met gras. Dit gras verdringt de heide, waardoor, als we niets ondernemen, de heide uiteindelijk zal verdwijnen. Daarom doen natuurorganisaties er alles aan om de vergrassing, en het anderszins dichtgroeien, van de heide tegen te gaan. Dit gebeurt met de schaapskudde die het gras kort houdt en door het handmatig verwijderen van boompjes en struiken. Maar dit gebeurt ook door geregeld stukken heide te branden, te maaien of te plaggen. Een gevarieerde heide is aantrekkelijk om te zien, maar is ook een goed leefgebied voor verschillende insecten, reptielen en vogels.

lemelerberg tekening

Ontdek de Lemelerberg

De afgelopen jaren hebben we de heide op de Lemelerberg uitgebreid. Nu is er nog meer plaats voor de bijzondere planten en dieren die er leven. Kom je ze bekijken? In de zomer zie je het heideblauwtje over de topjes van de heide vliegen, hoor je misschien wel de veldleeuwerik en als je geluk hebt, zie je een zonnende zandhagedis op het pad. Pas op dat je er niet op staat! Vanaf het hoogste punt heb je een geweldig uitzicht over het heidelandschap en bij helder weer zelfs tot in Duitsland! Er zijn zal tal van wandelroutes over de berg en in het speelbos is het genieten voor de jongere natuurontdekkers.

Appelvink

Fotohut op de Lemelerberg

Op een mooie plek op de Lemelerberg hebben we een fotohut gemaakt samen met natuurfotograaf Han Bouwmeester. Ook jij bent van harte welkom. Verschillende soorten vogels verschijnen vlak voor de lens, waardoor je de mooiste plaatjes kunt schieten. De hut is ingegraven en op ooghoogte kijk je uit over een waterbak met rondom boomstronken, heide, dennen en jeneverbessen. Soorten zoals appelvink, sijs, kruisbek, geelgors, roodborsttapuit, kneu en kuifmees zijn er al gefotografeerd.

Deze fotohut is ontwikkeld in samenwerking met natuurfotograaf Han Bouwmeester, die de hut ook voor ons exploiteert. Op zijn website vind je alle benodigde informatie.

Vliegende Brigade, Nico Kloek

Natuurwerkgroep Archem en andere vrijwilligers

Op de Lemeler- en Archemerberg is de natuurwerkgroep Archem actief. Zij verwijderen boompjes uit de heide, zodat de heide open blijft. De nachtzwaluw, maar ook zandhagedis en vele wilde bijen profiteren daarvan. Door de historische vereniging van Lemele wordt jaarlijks de Dikke Steen op de berg vrijgesteld van begroeiing. De Mountainbikeclub uit Lemelerveld onderhoudt het moutainbikepad. Ook de Vliegende Brigade is regelmatig aan het werk op de Lemelerberg, bijvoorbeeld voor de zandhagedis. Landschapsgidsen en OpStap-gidsen vertellen het verhaal van de Lemelerberg. Veel vrijwilligersactiviteiten: de Lemelerberg kan echt niet zonder. Wil jij ook aan de slag als vrijwilliger?

Eropuit

Steun Het Overijssels Natuurfonds!

Maak Overijssel groener en gezonder. Al vanaf €7,50 bescherm jij één vierkante meter natuur.

Help mee!