Het Lonnekermeer is gevormd in de voorlaatste ijstijd, circa 100.000 jaar geleden. Het natuurgebied ligt precies op de grens tussen de stuwwal van Oldenzaal en het bekken van Hengelo, waar het ijs grote delen van de bodem weg schraapte. In het landschap is nu nog steeds het patroon te zien van de beken met kwelwater die uit de stuwwal stroomden.
Het Lonnekermeer maakt deel uit van een historische keten van 19de-eeuwse landgoederen rond Enschede en Oldenzaal . Deze lagen bij hun stichting in een uitgestrekt landschap met heidevelden, buurtschappen en essen. Hiervan is veel verdwenen doordat de landgoedeigenaren hun gronden commercieel gingen exploiteren. Gelukkig zijn in het Lonnekermeer ook veel sporen uit lang vervlogen tijden in het landschap bewaard gebleven.
Dat geldt niet voor de waterpartijen waar het gebied zijn huidige naam aan dankt. De twee ondiepe meren en het Gibraltarven zijn relatief recente afgravingen. Het zand dat eruit kwam, is gebruikt om oversteken te maken tussen de spoorlijn Hengelo- Oldenzaal en kruisende autowegen. De oeverbegroeiing van de meren en het ven is vandaag de dag een El Dorado voor veel dieren en insecten, waaronder de zeldzame gevlekte witsnuitlibel.
Lonnekermeer na de Natura 2000-maatregelen
De heide kiemt weer massaal! Eind 2018 zat het overgrote deel van het werk erop in het Lonnekermeer. Het waterrijke natuurgebied ten noordoosten van Hengelo was het eerste Natura 2000- gebied van Landschap Overijssel waar de schop de grond inging. Doel: de negatieve effecten van stikstof en verdroging aanpakken. Er werd gewerkt aan de hand van een zorgvuldig opgesteld inrichtingsplan. Deze zomer kijken we – vanaf de wandelroute én dieper in het gebied - hoe het gebied er nu voor staat. ‘Water is hét onderwerp in het Lonnekermeer’, vertelt ecoloog Jacob van der Weele. ‘Het gebied verdroogde langzaam waardoor veel bijzondere planten en dieren die hier voorkomen, ernstig werden bedreigd. De meeste Natura 2000-maatregelen hadden dan ook als doel de waterhuishouding te herstellen en de waterkwaliteit te verbeteren. Dan moet je denken aan sloten dempen en minder diep maken, maar ook aan naaldbomen verwijderen en uitbaggeren van de meren en een groot ven.’

Buitengewoon Bijzonder Lonnekermeer
Het Lonnekermeer maakt deel uit van een historische keten van landgoederen rond Hengelo en Oldenzaal. In het Lonnekermeer vind je een bijzondere combinatie van meren, beken, vennen, bos en heide met een rijke variatie aan zeldzame planten en dieren. Naast deze natuur is Lonnekermeer ook van grote landschappelijke en cultuurhistorische waarde.
Bekijk hier meer
Werk aan de winkel
De natuur in het Lonnekermeer staat onder druk. Het gebied verdroogt omdat het (kwel)water niet lang genoeg kan worden vastgehouden en te snel wordt afgevoerd door de beken, sloten en watergangen. Daarnaast tasten verzuring en bemesting kwetsbare soorten aan waardoor hun overlevingskansen slinken. Met de herstelmaatregelen die Landschap Overijssel uitvoert, kunnen we de natuur duurzaam behouden en versterken. Parallel ontstaat ook meer economische ontwikkelingsruimte.
Bekijk hier wat er allemaal is gebeurd
Natura 2000 proces
In juli 2018 startte de uitvoering van de eerste herstelmaatregelen. Voor het zover was, zijn veel stappen gezet; samen met gebiedspartners zoals de provincie, waterschap Vechtstromen, de gemeenten Dinkelland en Enschede en LTO. Ook is er veel overleg gevoerd met particuliere grondeigenaren, Prorail en ADT en zijn omwonenden en belangenorganisaties regelmatig uitgenodigd voor informatiebijeenkomsten.
Lees hier meer over het Natura 2000 proces
BuitenGewoon
Dit natuurgebied is een van de tien natuurgebieden die Landschap Overijssel beheert die zo bijzonder zijn dat ze de Natura 2000 status hebben gekregen. Deze natuurgebieden zijn erg kwetsbaar en hebben bescherming nodig. Dat we deze buitengewoon bijzondere natuur hebben in Overijssel, daar kun je trots op zijn! Elk gebied is (soms beperkt) toegankelijk voor publiek. Je kunt er heerlijk tot rust komen, ontspannen, bewegen en genieten.

Veelgestelde vragen
Welke planten en dieren komen er allemaal voor in het Lonnekermeer? Wie voert de herstelmaatregelen uit? Waar blijven de vissen als er gebaggerd wordt? Antwoorden op deze en nog veel meer 'veelgestelde vragen'!
Veelgestelde vragenDownloads
Publicaties over Natura 2000 Lonnekermeer
Gevlekte orchis
Moerashertshooi
Fotograaf: Mark Zekhuis