Een prachtige fietstocht langs de uiterwaarden van de Vecht en 'Buitenlanden Langenholten', een nat en ruig natuurgebied waar in het voorjaar wilde kievietsbloemen bloeien. Van mei t/m september kun je via het Haersterveer de Vecht oversteken. Langenholte is aangewezen als Natura 2000-gebied.
Startpunt: Horeca & Recreatie De Agnietenberg, Haesterveerweg 23-27 in Zwolle Start - mei t/m september: vanaf parkeerplaats Horeca & Recreatie De Agnietenberg, linksaf, richting Hearsterveer Start - oktober t/m april: vanaf parkeerplaats Horeca & Recreatie De Agnietenberg rechtdoor, de Bergkloosterweg op. Bij knooppunt 47 sluit je weer aan op de route
Goed toegankelijk, voornamelijk over verharde landwegen en fietspaden. Vaartijden Haersterveer: mei t/m september van 10.00-19.00 uur.
Start - mei t/m september: Vanaf parkeerplaats Horeca & Recreatie De Agnietenberg, linksaf, richting Hearsterveer. Start - oktober t/m april: Vanaf parkeerplaats Horeca & Recreatie De Agnietenberg rechtdoor, de Bergklooster weg op.
Deze fietsroute voert vanaf de oude begraafplaats van Zwolle langs de Vecht, de Wijde-Aa, de Nieuwe Vecht naar natuurgebied Buitenlanden Langenholte ten noorden van Zwolle. Een route waarin het water centraal staat.
De uiterwaarden van de Vecht; nat en ruig! Natuurgebied Buitenlanden Langenholte is sinds 1976 in beheer van Landschap Overijssel. Het gebied, waar Zwarte Water en Vecht samenstromen, is een van de grootste groeiplaatsen van de wilde kievitsbloem in Europa.
De natuurwaarden van Buitenlanden Langenholte zijn zo bijzonder dat het terrein is aangewezen als beschermd Natura 2000-gebied. Vanwege de grote kwetsbaarheid is het natuurgebied niet vrij toegankelijk. Maar fiets je op de dijk erlangs, dan kun je toch een deel van het gebied goed zien!
Dit pontje over de Vecht is het laatste hand getrokken kabelpontje van Nederland en misschien wel het leukste pontje van Nederland. Het vaart vanaf ongeveer mei tot t/m september dagelijks van 10.00 uur tot 19.00 uur.
Youtube-filmpje HaersterveerGa rechtsaf en volg de Doornweg.
Sla rechtsaf en volg het fietspad over de Vechtdijk.
Bij de stoplichten oversteken, dan rechtsaf de Kranenburgweg op, U kunt ook vóór de stoplichten rechtsaf slaan en eerst onder de brug door rijden. Na de brug slaat u bij knooppunt 47 linksaf en volg het fietspad over de Vechtdijk
Aan de oevers van de Vecht ligt de Struinwaard. In deze uiterwaarden hebben weilanden plaatsgemaakt voor een ondiepe geul om de rivier meer ruimte te geven. Ook de natuur krijgt hier alle ruimte om zich te ontwikkelen.
Prachtige rietkragen en allerlei watervogels bepalen het beeld van dit unieke stukje nieuwe natuur. De struinwaard is ook een gebied voor wandelaars en ruiters. En er is een aanlegplaats voor roeiers en kanoërs.
De steenanjer, ook wel Zwolse of Vechtanjer, is één van de bijzondere soorten die van oudsher in het stroomgebied van de Overijsselse Vecht voorkomt. Je herkent 'm aan de korte, stekelharige stengel met blauwgroene bladeren en rode, langgesteelde bloemen. De bloeiperiode is van juni tot de herfst.
De schutsluis het Nieuwe Verlaat is gebouwd in de monding van de Nieuwe Vecht. Dit kanaal is omstreeks 1600 gegraven als korte vaarverbinding tussen de stad Zwolle en de Vecht. Dankzij dit kanaal kon Zwolle de handel via de Vecht meer dan een eeuw domineren.
Ga hier linksaf de Kuyerhuislaan op, bij fietsknooppunt 48 slaat u vervolgens rechtsaf het Roodhuizerpad op.
'Het Rode Huis' is een biologische melkveehouderij met zo'n 110 Holsteiner koeien. Aan het fietspad is in een houten huisje een heuse melktap geïnstalleerd, waar u dagelijks uw verse melk kunt halen.
Zwolse StadslanderijenSla rechtsaf en volg het Westerveldse-Aa pad
De geologische bodemkaart laat zien dat de Vecht vroeger een rivierdelta heeft gevormd vanaf Dalfsen. Verschillende Zwolse wateren waren toen zijarmen of zelfs hoofdstromen van de Vecht. Zo ook de Westerveldse-Aa, nu nog slechts een sloot aan de rechterkant van het fietspad.
Langs het Westerveldse-Aa fietspad zijn wadi's gecreëerd, die tijdens hevige regenval het water opvangen en langer vasthouden. Dit komt de grondwaterstand ten goede en voorkomt wateroverlast in de lager gelegen gebieden. Bovendien vormen deze plas dras-gebiedjes een mooi stukje nieuwe natuur.
Na de brug over de Nieuwe Vecht de Boerendanserdijk oversteken en volg het fietspad langs het Rechterland.
Bij de stoplichten de Kranenburgweg oversteken. Volg de Haersterveerweg.
Sla linksaf het fietspad langs de Brinkhoekweg op en deze blijven volgen. Inkorten route: Als u de Haersterveerweg blijft volgen komt u terug bij het startpunt.
Aan het eind van fietspad rechtdoor de Klinkerweg volgen (Brinkhoekweg).
Sla linksaf het Pennegoor pad op.
Bij het water rechtsaf en het fietspad langs het water blijven volgen.
De Westerveldse Aa slingert door de Aa-landen. Op dit punt is de rivier verbreed tot een plas: de Wijde Aa, een voormalige zandwinput. Het zand was nodig voor de aanleg van de woonwijk. Aan de andere kant van de brug zie je de Westerveldse Aa nog in oorspronkelijke vorm.
Natuur en recreatie gaan hier goed samen. Het hele jaar door zijn er grote groepen ganzen en andere watervogels te vinden op het water en in de weilanden rondom de woonwijk.
Steek de Rijnlaan over naar de Kolksteeg.
Sla linksaf de Urksteeg op.
De Dijklandhoeve is een gemengd biologisch boerenbedrijf. Op de hoeve zijn twee pluktuinen 'Bloementuin Zwolle' en de jonge fruittuin 'Biotuin Dijklandhoeve'. Ook vind je er een boerderijwinkel met een compleet versassortiment.
Bloementuin Zwolle Biotuin DijklandhoeveGa rechtsaf de Peterskampweg op
Ga rechtsaf de Holtenbroekerdijk op
Je zou het op het eerste gezicht niet zeggen, maar dit gebied is de afgelopen eeuw behoorlijk op de schop gegaan. Er werden kolken voor zandwinning gegraven en lange tijd was er een grote vuilstortplaats. Vanaf 1990 stopte de afvalstort en kreeg het gebied een nieuwe functie.
De afvalberg werd zorgvuldig ingepakt en afgedekt. Hierop werden bomen aangeplant. Ook aan de binnenzijde van de dijk werden de weilanden met bomen beplant. Zo ontstond het Westerveldse bos; een fijne plek om te recreëren en weer van de natuur te genieten.
De heuvel in het landschap zal ons ook in de toekomst blijven herinneren aan de eigenaardige manier waarop wij in de 20e eeuw met ons afval omgingen. Heb je sterke kuiten? Maak dan een uitstapje naar het panoramapunt op de heuvel. Aan de andere kant van de heuvel komt je terug op de route.
Vanaf hier heb je prachtig uitzicht over de kolken en buitenlanden van het Zwarte Water en de polder Mastenbroek.
Willem BlokSla linksaf de Langenholterdijk op. Ga na 170m door het klaphek het onverharde pad op. Alternatief: Als u het onverharde deel wilt vermijden: ga rechtdoor en aan het einde van de Kolksteeg linksaf de Brinkhoekweg op.
Door de wind vanaf het IJsselmeer en door een hoge rivierafvoer bij langdurige regen kan het waterpeil hier flink stijgen. De dijken van het Zwartewater en de Vecht liggen daarom een stuk landinwaarts; zo kunnen ze het water bergen. De buitendijkse gebieden worden hier 'buitenlanden' genoemd.
Op dit punt, vanaf de monding van de Westerveldse Aa in het Zwartewater, begint het unieke natuurterrein Buitenlanden Langenholte; een aaneengesloten buitendijks gebied langs het Zwartewater en de Vecht. Het gebied is nat en ruig en staat bekend om zijn uitgestrekte kievitsbloemhooilanden.
De natuurwaarden van Buitenlanden Langenholte zijn zo bijzonder, dat het terrein is aangewezen als beschermd Natura 2000-gebied. We beschermen hier onder andere de wilde kievitsbloem. Andere soorten die je tegenkomt zijn onder andere de gulden boterbloem, echte koekoeksbloem en grote pimpernel.
Aan de binnenzijde van de dijk ligt een prachtig boerenerf met hoogstamfruitbomen. Op deze plek stond tot het begin 19e eeuw havezate 'Huize Westerveld'.
Buitenlanden Langenholte KievitsbloemLangs de oevers van het Zwarte Water staan veel knotwilgen. In dit natuurterrein onderhouden vrijwilligers de knotwilgen. En daar profiteert de steenuil van! De knotwilgen bieden namelijk een prima onderdak aan dit bijzondere uiltje.
Aan het eind door het klaphek, dijk blijven volgen. (Links aanhouden) U komt nu weer op het knooppunten netwerk.
Buitenlanden Langenholte is een kwetsbaar natuurgebied. Daarom is het niet toegankelijk voor publiek. Maar vanaf dit punt heb je wel mooi zicht op het gebied. De kwaliteit van de natuur staat hier onder druk en de invloeden van buitenaf nemen toe. Denk aan de groei van industrie, landbouw en verkeer
Landschap Overijssel werkt hier aan de versterking van het gebied. We maken Buitenlanden Langenholte weerbaarder voor de toekomst, zodat kwetsbare soorten, zoals de wilde kievitsbloem en de knoflookpad, behouden blijven. Benieuwd naar de natuurherstelmaatregelen die hier zijn toegepast?
Herstel LangenholteDit gebied is al sinds de vroege middeleeuwen bedijkt. De binnendijkse veenweiden hadden echter vaak met wateroverlast te maken. Bewoning was daarom alleen mogelijk op de hoger gelegen dekzandruggen. Buurtschap Langenholte ligt op zo'n oude dekzandrug.
Langenholte is van oorsprong een Marke, bestaande uit een aantal boerderijen met daaromheen een gemeenschappelijk weidegebied. Verschillende karakteristieke boerderijen zijn nog bewaard gebleven. Eén daarvan is 'De Langenlee', dat nu dienst doet als Bed and Breakfast.
De Langenlee Bed & BreakfastU kunt bij De Langehof terecht voor een heerlijk kopje koffie, bijzondere theesoorten, allerlei lekkernijen, kleine lunchgerechten met producten uit eigen moestuin of voor een lekker wijntje op het terras. Dit alles in een landelijke omgeving omringd door mooie kunst.
De LangenhofHoudt links aan en volg het Holthagen tot u bij het fietspad komt. Volg dit fietspad richting de Vechtdijk.
De steenuil is het kleinste uiltje van ons land, maar dit maakt hem niet minder luidruchtig. Zijn verenkleed is aan de bovenzijde bruin met lichte vlekken en aan de onderzijde wit met donkere strepen. Kenmerkend zijn de gele ogen met de lichte oogstreep.
Meestal zit de steenuil op de uitkijk in halfopen agrarische gebieden. De steenuil nestelt in holtes van bijvoorbeeld oude knotwilgen en hoogstamfruitbomen. Bij gebrek aan deze holtes maakt de steenuil steeds vaker gebruik van nestkasten die vaak door vrijwilligers worden geplaatst.
SteenuilZo rond de tweede helft van april bloeit hier de zeldzame kievitsbloem. Die vraagt om specifiek beheer van de hooilanden, namelijk geen bemesting en laat in het seizoen maaien. Landschap Overijssel werkt in dit gebied aan natuurherstel. En dat laat inmiddels mooie resultaten zien!
Naast de kievitsbloem vind je hier ook het zandblauwtje, duifkruid, geel walstro, beemdkroon en hazenpootje. De zaden van deze planten komen uit het maaisel van begraafplaats Bergklooster. Die zijn hier verspreid als onderdeel van het natuurherstel. Samen zorgen ze voor een kleurrijk stroomdal.
Van de bloeiende planten profiteren bijen en vlinders. De hooilanden en kolken huisvesten ook allerlei diersoorten, zoals de kwartelkoning, watervogels en amfibieën. In de winter overstroomt het gebied tot aan de dijk, wat noodzakelijk is voor de verspreiding van onder andere de kievitsbloem.
De kievitsbloem is een bolgewas en familie van de lelie. Deze zeldzame bloem bloeit in de tweede helft van april. De bloem is paars met witte vlekken, in sommige gevallen helemaal wit. De knikkende bloem bevindt zich aan het eind van een tere stengel met smalle grijsgroene blaadjes.
De zaden van de kievitsbloem zijn relatief groot en verspreiden zich drijvend op het water.
De Vecht was door de eeuwen heen van strategische betekenis. De rivier vormde een natuurlijke grens tussen noord en zuid en een verbinding tussen oost en west. Al in de 80-jarige oorlog lagen langs de Vecht verschillende schansen om het gebied te verdedigen.
Ook in de 2e wereldoorlog hield de Duitse bezetter rekening met een mogelijke aanval langs de rivier. Op verschillende plaatsen kom je nog bunkers tegen en op deze plek is een betonnen muur gebouwd om een eventuele opmars met tanks over de dijk tegen te houden.
Ga linksaf de Agnietenbergweg op.
De poelen in dit gebied zijn van levensbelang voor de zeldzame knoflookpad. In niet al te troebel, voedselrijk water zet deze pad haar eieren af. De larven vinden een goed onderkomen in de poelen. Eenmaal volwassen verlaat de pad het water om zich overdag in de zandige bodem in te graven.
De knoflookpad heeft een gedrongen uiterlijk. Hij is te herkennen aan de sterk uitpuilende ogen met een oranje iris en verticale pupil. Op de rug zit een pijlvormige tekening en aan de achterpoten een graafknobbel, waarmee hij zich in het zand graaft. Met een beetje geluk hoor je hem hier 's nachts!
Het vrouwtje is iets groter en grijzer dan het mannetje. Bij beide heeft de onderbuik een witgele tot vuilgrijze kleur. Bij gevaar geeft de huid een geur van knoflook af, dat verklaart de naam. Natuurgebied Buitenlanden Langeholte is een van de weinige gebieden waar dit diertje nog voorkomt.
Bij kruising linksaf, u nadert het eindpunt van de route.
Tip: Een fijne tocht begint- of eindigt met thee en appelgebak! Horeca & Recreatie de Agnietenberg; een locatie waar u ook gebruik kunt maken van het toilet.
Theehuis AgnietenbergBij de rotonde linksaf. De Kranenburgweg volgen tot knooppunt 47. Dan rechtsaf het fietspad over de Vechtdijk volgen.
Route is gemaakt door Landschap Overijssel. Daarna gecontroleerd en bijgewerkt door routevrijwilliger Willem Blok.