Trailrun natuurgebied Wildenberg

Dennen op hoogte

Hier loop je het natuurgebied Haardennen in. Het woordje 'haar' betekent hoogte en zoals je ziet staan op de armere zandgronden die iets hoger liggen inderdaad dennen.

Kans voor bedreigde soorten

Via het project 'Vipera verbindt' zijn hier heide en hoogveen met elkaar verbonden door bos te kappen. Zo is het leefgebied van bedreigde diersoorten uitgebreid. Bijzondere soorten als adder (vipera), levendbarende hagedis, kamsalamander, heideblauwtje en klokjesgentiaan profiteren hiervan.

Lees meer...

Zandafgraving

Voor het dempen van het kanaal De Dedemsvaart, waarover nu de dubbele verkeersweg N377 ligt, werd in het jaar 1966 zand uit de huidige visvijver zand gehaald. Hedendaags een verpacht viswater genaamd 'De Bosvijver' van HSV en waar het goed toeven is op een bankje aan de waterkant.

HSV Ons Genoegen (link)

Toen: speel-/kanovijver

Het Heuveltjesbosbad in Balkbrug werd in 1937 aangelegd als speel-/kanovijver in de bosrijke omgeving genaamd Heuvelenbosch. Een prachtplek voor een recreatieplas, annex kanovijver. Kijk even naar rechts (achter het rasterwerk) de diepte in, dan zie je nog iets van de contouren van toen. Foto: HVA.

Jeugdherinneringen kanovijver

Recreatieplas vanaf 1950

Het zwembad dat in de beginjaren 50 ontwikkelde zich als het Heuveltjesbosbad Balkbrug tot het prachtige, hedendaagse zwembad. In het jaar 2013-2015 werd het uitgeroepen als het mooiste zwembad van Nederland.

Middenloop van de Reest

Zonder twijfel zijn Rabbinge en De Wildenberg de best bewaard gebleven delen van de middenloop van de Reest. Beide terreinen zijn eigendom van Het Drentse Landschap. De Wildenberg is een mooi voorbeeld van een eenmans-es. Soms groeide zo'n esje uit tot een piepklein gehucht, zoals Rabbinge.

Pachtboerderijen Den Huizen

Al gaande langs de Reest tot aan de brug, heb je zicht op twee prachtige pachtboerderijen van het Landschap Overijssel in buurtschap Den Huizen. Dit schijnt een van de oudste buurtschappen te zijn in het Reestdal.

Illustrator Piet Eggen

Natuurschilder Piet Eggen heeft zicht op de Reest vanuit zijn atelier. Als illustrator is hij gespecialiseerd in ‘de wereld van het kleine in de natuur’, planten, vissen, insecten, reptielen et cetera. Het Reestdal is een voortdurende bron van inspiratie voor zijn werk.

Beheerboerderij Rabbinge 4

Het Drentse Landschap probeert de terreinen op een natuurlijke manier te beheren. Net als ‘heel lang geleden’ grazen er weer honderden runderen/schapen in de natuurgebieden, waaronder het Reestdal. Het beheer van deze gebieden wordt vanuit zogeheten beheerboerderijen gedaan.

Beheer met eeuwenoude wetten

Het vee graast op de weilanden in de beekdalen en op het veld. De wintervoorraad hooi komt van de nattere groenlanden. De mest wordt in de stal verzameld en later op de akkers ondergeploegd. Op de akkers wordt graan verbouwd, die vervolgens deels als krachtvervoer voor het vee wordt gebruikt.

Natuurbeheer in Drenthe (link)

Het stro wordt weer in de potstal gebruikt. Als in het najaar een deel van de runderen naar de slager gaat, is de cirkel rond. Het woord 'potstal' is ontleend aan een opeenstapeling van stro en koeienpoep (oppotten van). Je ziet ook een kleinere 'potstal' onder de hooimijt, zogeheten 'Steltenberg'

De Holtberg

Voor de Holtberg en daarna, weids zicht op de esgronden richting buurtschap Den Huizen en Rabbinge. Zomers wordt het natuurgebied omringd door graanakkers waarin diversiteit aan veldbloemen. De naam Holtberg betekent 'Houtberg'. Deze plaatselijke 'berg' valt op door zijn bijzondere ligging.

Zandpaden als verbinding

Het waardevolle cultuurlandschap, gevormd door kleine akkers op de oeverwallen, mooie houtwalletjes en hakhoutbosjes, bewaren een herinnering aan de Middeleeuwen. Tussen de buurtschappen Den Kaat, Den Huizen en Rabbinge vormen zandpaden, als vanouds, de enige verbindingsweg richting De Wildenberg.

Lees meer...

Witte wieven..

Hier zie je een veenplas die door de mensen uit de buurt 'het Spookmeer' wordt genoemd. Het oude verhaal wil dat je er ’s nachts de kans loopt een spookachtige gedaante uit het water te zien verrijzen die je met zijn knekelhand naar de diepten van het meer probeert te lokken.

Turf

De plas is waarschijnlijk ontstaan doordat water in de diep uitgestoven laagte bleef staan. Het veen dat in het ondiepe water ontstond, is door minder bijgelovige lieden als turf uit het Spookmeer gestoken.

Turfwinning in Drenthe

Goed kijken

Meestal ligt het spookmeertje er heel rustig bij. Als je goed kijkt (en even blijft kijken, want hij duikt regelmatig onder) zie je hier de dodaar - een klein familielid van de fuut die zijn naam dankt aan zijn pluizige kontje.

Over de dodaar

Natuurreservaat De Wildenberg

In natuurreservaat De Wildenberg, aan de rand van Het Reestdal, zie je glooiende heidevelden met stuifduinen. Het Drentse Landschap prijst zich gelukkig dit te mogen beheren!

Grazers als natuurbeheerder

Grazende, hoogbenige Schoonebeker heideschapen en Schotse Hooglanders in beweging over de terreinen van Het Drentse Landschap. Ze schonen de ongewenste plantengroei op. Maar dat is niet voldoende. Ook Natuurwerkgroep de Reest helpt een handje. Foto 2008: schotse hooglander op Meeuwenveen.

Lees meer

Boerderij 'De Wildenberg'

Al halverwege de veertiende eeuw wordt in de archieven van het klooster van Dickninge (De Wijk) melding gemaakt van 'De Wijldenbarghen', oftewel de woeste berg. Van oudsher werden vanuit de boerderijen in het gebied Wildenberg-Rabbinge de eenmansessen of kampen bewerkt.

Verbouwingen

Boerderij De Wildenberg kent een roerige geschiedenis met een groot aantal verbouwingen. Je kunt je misschien niet voorstellen dat hier in de tweede helft van de 20e eeuw grote mestsilo's waren en een loopstal voor honderden koeien.

Restauratie

Inmiddels is de boerderij mooi gerestaureerd en ontdaan van alle moderne bedrijfsgebouwen. De hoeve ademt nu weer de sfeer van de Reestlanden van een eeuw geleden. Het Drentse Landschap heeft de boerderij De Wildenberg in de jaren negentig aangekocht, het is nu een erfgoedlogies.

Geschiedenis 'De Wildenberg'

Teken van welvaart

Beuken- en kastanjebomen in de voortuin vormden een teken van welvaart, maar boden ook de nodige beschutting tijdens een warme zomerdag; het bladerdak van de bomen vormt een natuurlijke parasol.

Oud kerkenpad en beuken

Een bijzondere plek is het eeuwenoude kerkenpad tussen Den Westerhuis en Oud Avereest, ingebed tussen de es en de oude beuken. De grillige beuken vormden zich uit een aangeplante beukenhaag. Foto: kunstschilder Jan Jager legde het vast met acryl op doek.

Is dit het mooiste kerkenpad?

Oude esch en graansoorten

De boer zaait deze eeuwenoude es met een graansoort in. Landschap Overijssel informeert je graag over de verschillende oude graansoorten, waaronder boekweit en rogge, via de infoborden. Hier is het zomers genieten van het goudgele graan, met blauwe korenbloemen en andere akkerbloemen.

'Het Reestdal' - lees meer

Geschiedenis Oud-Avereest

De kerk van het buurtschap (gehucht, streekdorp) Avereest kent een lange geschiedenis. Het is in de 12e eeuw ontstaan op een hoge zandrug door ontginningen van de woeste gronden langs het riviertje de Reest. Tegenwoordig hoort Oud Avereest bij de plaats Balkbrug, gemeente Hardenberg.

Parochie Oud-Avereest

De parochie Avereest omvatte buurtschappen aan beide zijden van de Reest, zowel in Drenthe als Overijssel. Aan het begin van de 17e eeuw werd de kerk protestants. Doordat de kerk o.a. onderdak bood aan soldaten, werd het gebouw er niet beter op. Het gebouw stortte in 1635 in, maar werd vernieuwd.

Kerk Oud-Avereest 19e eeuw

Na een periode van veel gesteggel, werd rond 1851 uiteindelijk besloten tot nieuwbouw en wel op de huidige plek. De Reestkerk van nu kreeg in 1852 een torentje. Het kerkorgel kwam in 1866. De boer van De Weeme, nu het bezoekerscentrum van Landschap Overijssel, was toen ook dominee.

St. Vrienden van de Reestkerk

De stichting 'Vrienden van de Reestkerk' heeft als voornaamste doel om de kerk, een rijksmonument, op een passende wijze te exploiteren. Waaronder SKOA concerten (september t/m april op een zondagmiddag). Wisselende exposities (op zondagmiddag) in de ontvangstruimte grenzend aan de Reestkerk.

Reestkerk: concert / expositie

Welkom in het Reestdal

Op de grens van Overijssel en Drenthe ligt het Reestdal. Een eeuwenoud kleinschalig landschap met bos, heide, hooilanden en oude (keuter-/heren) boerderijen met een interessante geschiedenis. De Reest slingert, merendeels in haar oorspronkelijke vorm tussen Dedemsvaart en Meppel, door het landschap.

Een rijke historie

Natuurbeheer

Een groot deel van deze route gaat over terrein van Landschap Overijssel. Al 90 jaar beschermen, ontwikkelen en beheren wij de bijzondere natuur en het streekeigen landschap. Het natuurbeheer in het Overijsselse & Drentse Reestdal gebeurt in nauw overleg met de Natuurwerkgroep de Reest.

Diversiteit in het Reestdal

Streekeigen

In het Reestdal werken wij o.a. aan herstel van natuurlijke bosranden. Ook zijn er plekken waar we het bos gefaseerd uitdunnen en nieuwe streekeigen struiken aanplanten, zoals meidoorn, sleedoorn en Gelderse roos. En we zorgen ervoor dat de hooilandjes direct langs de Reest behouden blijven.

Meer over het natuurbehoud

Dekzandlandschap & waterbeheer

Tweede helft twintigste eeuw: de natte, lagere gronden van het dekzandlandschap werden in deze periode flink verbeterd met ruilverkavelingen. Hiermee werden de agrarische productieomstandigheden geoptimaliseerd door de percelen van boeren bijeen te brengen en de waterbeheersing te verbeteren.

Dekzandlandschap (link)

Natuurlijke klimaatbuffers

Het toekomstige natuurbeheer heeft ook onze grote aandacht. Verschillende natuurorganisaties in Nederland pleiten voor het aanbrengen van natuurlijke 'klimaatbuffers' om ons landschap klimaatbestendig te maken. 'Klimaatbuffers' zijn gebieden waar de natuurlijke processen de ruimte krijgen.

Project beekdal, fase 1

Bezoekerscentrum De Wheem

Bezoekerscentrum De Wheem van Landschap Overijssel is een goed begin- of eindpunt van een middagje Reestdal. In de fraaie boerderij vind je een winkel en je kunt er terecht voor een kopje koffie met krentewegge.

Speelnatuur

Kinderen kunnen zich vermaken met het spannende Speelnatuurpad dat start achter het bezoekercentrum. Ook worden er regelmatig leuke en interessante activiteiten in het landschap georganiseerd voor jong en oud!

openingstijden De Wheem

Wandel- en fietsroutes

De Wheem is een Toeristisch Overstap Punt (TOP); een vertrekpunt voor wandel- en fietsroutes door het Reestdal. Naast de wandelingen van wandelnetwerk Vechtdal, kun je vanaf hier verschillende routes via de app van Landschap Overijssel volgen. Alle routes (ook speurroutes!) vind je via:

routes Landschap Overijssel

De Haar 5: Toen & Nu

De Haar en Westerhuizingerveld waren vroeger uitgestrekte, woeste gronden. Na verloop van tijd vestigden zich boeren in het gebied. Ze vormden samen een buur(t)schap en ontgonnen het land. Er kwamen kleine boerenbedrijven; zoals aan De Haar 5. Hedendaags een camping en Reestdal Outdoor.

Reestdal Outdoor

De Haar 7: Toen & Nu

Vroeger zag dit gebied er heel anders uit. De schaapherder doolde vanaf buurtschap Den Huizen - op het erf zie je nog een monumentale schaapskooi - over de Haardennen tot in het Westerhuizingerveld (richting 't Staphorsterbos). Tegenwoordig vormt Brasserie de Boerderij het hart van camping Si-Es-An.

Camping Si-Es-An

Streekproducten Reestdal

De kok(s) van Brasserie de Boerderij werken graag met de smaakvolle streekproducten, ook vegetarisch, uit het Reestdal. Informeer er gerust naar. Benieuwd naar alle streekproducten in het Vechtdal en Reestdal? Open de link Visit Regio Hardenberg.

Brasserie de Boerderij Visit Regio Hardenberg (link)